Συμμετοχικό έργο.
Το συμμετοχικό έργο Κάτω από το Τοπίο-Under the landscape εκκινεί την έμπρακτη επαφή με τις παραδοσιακές οικοδομικές τεχνικές της Θηρασιάς και την τοπική μαστορική γνώση ενώ διερευνά τις πολλαπλές διαστάσεις του τόπου και του τοπίου της, μέσα από εναλλακτικές προσεγγίσεις ανάδειξης της πολιτισμικής κληρονομιάς και διάδοσης της γνώσης.
Σε αυτό το πλαίσιο, και έχοντας ως αφετηρία τα θηραΪκά ηφαιστειακά υλικά, διοργανώθηκαν στο διάστημα 23 Αυγούστου με 24 Σεπτεμβρίου 2021:
-
Μια επαγγελματική μαθητεία για νέους τεχνίτες, με εκπαιδευτές και μαθητευομενους από τη Θηρασιά, τη Θήρα και άλλες περιοχές της Ελλάδας
-
Ένα βιωματικό εργαστήριο με δύο κατευθύνσεις: τις παραδοσιακές τεχνικές δόμησης και τη σύγχρονη γλυπτική.
ΕΡΓΑΣΙΕΣ ΑΠΟΚΑΤΑΣΤΑΣΗΣ.
Το έργο αποκατάστασης εστίασε στην επισκευή μεγάλου τμήματος του κεντρικού λιθόστρωτου καλντεριμιού του υπόσκαφου οικισμού της Αγριλιάς, καθώς και των πλευρικών του τοίχων, με την τεχνική της ξερολιθιάς. Το μονοπάτι αποκαταστάθηκε από την αρχή του οικισμού μέχρι το ύψος της Παναγίας των Εισοδίων, της περίφημης εκκλησίας της Αγριλιάς, σημαντικό τοπόσημο για τους κατοίκους της Θηρασιάς.
Το κεντρικό καλντερίμι ήταν ο βασικός οδικός άξονας και δημόσιος χώρος του οικισμού, ενώ λειτουργούσε και ως κοίτη με την εποχική ροή των χειμάρρων. Ακόμη και σήμερα, οι ντόπιοι χρησιμοποιούν αδιακρίτως τους όρους δρόμος και ποταμός για να αναφερθούν σε αυτό.
Με γνώμονα τα ιδιαίτερα αυτά χαρακτηριστικά, σχεδιάστηκαν κατασκευαστικές βελτιώσεις για την ορθότερη διαχείριση της ροής των υδάτων, αλλά και για την ανάδειξη του δημόσιου χώρου: με ενισχύσεις, διαπλατύνσεις, αξιοποίηση των φυσικών διαμορφώσεων και δημιουργία στάσεων ξεκούρασης.
Ιδιαίτερη πρόκληση αποτέλεσε και η ενσωμάτωση σύγχρονου, υπόγειου δικτύου σωληνώσεων ύδρευσης και αποχέτευσης, σε συνεργασία με τη ΔΕΥΑΘ, σε μια προσπάθεια συγκερασμού μεταξύ διατήρησης παραδοσιακών χαρακτηριστικών και κάλυψης σύγχρονων αναγκών.
Παράλληλα, επισκευάστηκαν με θηραϊκά κονιάματα τμήματα από δύο υπόσκαφες στέρνες συλλογής όμβριων υδάτων, που εντοπίζονται ενσωματωμένες στη διάρθρωση του καλντεριμιού και σε άμεση λειτουργική σχέση με αυτό.
Η επίχριση των εσωτερικών επιφανειών έγινε με τη χρήση κονιαμάτων ασβέστη και θηραϊκής γης μέσω μιας παραδοσιακής διαδικασίας στεγανοποίησης της επιφάνειας, κατά την οποία ασκείται στο τελευταίο στρώμα υψηλή πίεση με μια ειδική πέτρα (κοχλίδι) —το λεγόμενο «πατητό» επίχρισμα. Η εξωτερική επιφάνεια συλλογής και διοχέτευσης των υδάτων ανακατασκευάστηκε με την εφαρμογή κισσηροδέματος, ενός τοπικού παραδοσιακού σκυροδέματος με ασβέστη, θηραϊκή γη και κίσσηρη.
Το καλντερίμι και οι στέρνες συνθέτουν ένα σημαντικό κατασκευαστικό σύνολο της οικιστικής οργάνωσης της Αγριλιάς, ενώ αποτελούν τεκμήρια μιας παραδοσιακής οικοδομικής τεχνολογίας που περιλαμβάνει τη ξερολιθική δόμηση και την παρασκευή κονιαμάτων με τα τοπικά ηφαιστειακά υλικά· τεχνικές εν πολλοίς ξεχασμένες ωστόσο σημαντικές τόσο γιατί αποτυπώνουν μια άρρηκτη σύνδεση με τη διαχείριση των φυσικών πόρων όσο και ως πολιτισμικά στοιχεία και βιωμένη γνώση χαραγμένη στη συλλογική μνήμη των κατοίκων.
Το έργο υλοποιήθηκε μέσω της μαθητείας νέων τεχνιτών και του 12ήμερου βιωματικού εργαστηρίου, ενώ υποστηρίχθηκε από ανοιχτές ημέρες συμμετοχής της τοπικής κοινότητας.
ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΙΚΗ ΜΑΘΗΤΕΙΑ.
Επαγγελματική μαθητεία νέων τεχνιτών
Για 5 εβδομάδες (23 Αυγούστου – 24 Σεπτεμβρίου 2021), τέσσερις (4) νέοι τεχνίτες μαθήτευσαν υπό την καθοδήγηση τριών (3) έμπειρων μαστόρων, κάποιοι εκ των οποίων είναι μόνιμοι κάτοικοι της Θηρασιάς και της Θήρας.
Η άμεση εμπλοκή ενεργών μαστόρων και ειδικότερα επαγγελματιών που δραστηριοποιούνται στον τόπο που λαμβάνει χώρα η εκάστοτε δράση αποτελεί πάγια στρατηγική της ομάδας Μπουλούκι στα έργα που υλοποιεί, με στόχο την επανοικειοποίηση της τοπικής οικοδομικής τέχνης από τους σύγχρονους άμεσους φορείς της, τους μάστορες της περιοχής.